تکبر و نخوت

• الإمامُ الباقرُ علیه السلام : ما دَخَلَ قَلبَ امرِئٍ شیءٌ مِن الکِبرِ إلاّ نَقَصَ مِن عَقلِهِ مِثلُ ما دَخَلَهُ مِن ذلکَ ، قَلَّ ذلکَ أو کَثُرَ؛ هیچ مقدارى از تکبّر به دل آدمى راه نیابد، مگر این که به همان اندازه،کم باشد یا زیاد، از عقلش  کاسته شود.بحار الأنوار : 78/186/16

پیشتر درباره حس خود بزرگ بینی سخن به میان آوردیم. هرگاه به هر دلیلی حس خود بزرگ بینی در درون ما شکل بگیرد و جلوی آن گرفته نشود، به تدریج در وجود ما رشد می کند و به بیرون راه پیدا می کند.

• عن رسولُ اللّه ِ صلى الله علیه... فقالَ رَجلٌ : إنّ الرَّجُلَ یُحِبُّ أن یکونَ ثَوبُهُ حَسَنا و نَعلُهُ حَسَنةً ! قالَ : إنَّ اللّه َ جَمیلٌ یُحِبُّ الجَمالَ ، الکِبرُ بَطَرُ الحَقِّ و غَمْطُ النّاسِ؛ مردى از پیامبر (ص) درباره تکبر پرسید: انسان دوست دارد که جامه اش زیبا و کفشش زیبا باشد(آیا این نشانه ی تکبر است) حضرت فرمود: خداوند، زیباست و زیبایى را دوست دارد. (بلکه) کبر، سرکشى در برابر حق و حقیر شمردن مردم است.الترغیب و الترهیب : 3/567/31

تکبر بمعنای آراستگی و شیک پوشی، ویا بهره گیری از امکانات لوکس و درجه یک نیست، بلکه تکبر بمعنای حقیر شمردن مردم است؛ بطوری که آثار کبر هم در نیت و هم در عمل آشکار شود. انسان متکبر، فردی حقیر است که همگان، چه خوب و چه بد از وی بیزاری می جویند.

• الامام علی  السلام : لَیسَ لِمُتَکبِّرٍ صَدیقٌ؛ شخص متکبّر، از دوست بى بهره است.غرر الحکم : 7464

افراد متکبر با انجام رفتارهای آزاردهنده، سعی می کنند تا توهم بزرگی خود را به مردم نشان دهند. در مباحث بعدی چندین نمونه از این رفتارها را مورد بررسی قرار می دهیم.