انسان خردمند: مهارت های فردی و اجتماعی

خصوصیات اخلاقی/عادات سالم و ناسالم

انسان خردمند: مهارت های فردی و اجتماعی

خصوصیات اخلاقی/عادات سالم و ناسالم

انسان خردمند: مهارت های فردی و اجتماعی

بررسی خصوصیات اخلاقی در روابط خانوادگی و اجتماعی

بایگانی

۱۲ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «اخلاق» ثبت شده است

از عیوب خود غافل شدن و به عیوب مردم پرداختن

عیب جویی

  • وَلَا تَلْمِزُوا أَنفُسَکُمْ؛ ﻭ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻋﺐ ﺟﻮﻳﻲ ﻧﻜﻨﻴﺪ. حجرات آیه ۱۱ & عَلَیْکُمْ أَنْفُسَکُمْ؛(بلکه) مراقب اعمال و رفتار خودتان باشید.مائده آیه ۱۰۵

برخی از مردم تخصص ویژه ای در مشاهده و بررسی عیوب دیگران دارند. آنها در مراودات اجتماعی خود کلیه ی معایب اخلاقی طرف مقابل را تجزیه و تحلیل کرده و یک لیست بلندی از معایب آنها تهیه می کنند.

اهانت کردن به مقدسات دیگران

ادیان

  • وَلَا تَسُبُّوا الَّذِینَ یَدْعُونَ مِن دُونِ اللَّهِ فَیَسُبُّوا اللَّهَ عَدْوًا بِغَیْرِ عِلْمٍ کَذَٰلِکَ زَیَّنَّا لِکُلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمْ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّهِم مَّرْجِعُهُمْ فَیُنَبِّئُهُم بِمَا کَانُوا یَعْمَلُونَ؛ ﻭ ﻣﻌﺒﻮﺍﻧﻲ ﺍ ﻛﻪ ﻛﺎﻓﺮﺍ ﺑﻪ ﺟﺎ ﺧﺪﺍ ﻣﻰ  ﭘﺮﺳﺘﻨﺪ ، ﺷﻨﺎم ﻧﺪﻫﺪ ، ﻛﻪ ﻧﺎ ﻫﻢ ﺍ ﺭﻭﻱ ﺷﻤﻨﻲ ﻧﺎﺍﻧﻲ ﺧﺪﺍ ﺷﻨﺎم ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩ .انعام آیه ۱۰۸

هر ملت، دین و مذهبی دارای یک سری مقدسات هستند. برخی به خود اجازه می دهند تا به مقدسات دیگران اهانت کنند. زیرا گمان می کنند مقدسات آنها باطل هستند.

سوءاستفاده عاطفی

 

  • نیکی چو از حد بگذرد، نادان خیال بد کند. سعدی

یکی از سوالات مطرح شده و پرتکرار در سایت های مشاوره خانواده این است که بسیاری از خانم ها گلایه دارند، که در ابتدای زندگی مشترک، همسرم به من ابراز عشق و محبت می کرد، اما اکنون ابراز علاقه نمی کند و از این لحاظ دچار کمبود محبت شده ام!!

افراط در مدح و ثنای دیگران

مدح و ستایش

گاهی اوقات حس خود بزرگ بینی از محیط خارجی به فرد القا می شود.  یکی از همکارانم به من گفت: هنگامی که یکی از کارگرانم، کاری را به بهترین نحو انجام می دهد، از او تعریف و تمجید نمی کنم؛ چرا که بارها در گذشته بخاطر تحسین کارگرانم پشیمان شدم. زیرا میبینم کارگر تحسین شده، گستاخ و متکبر می شود و از اظهار محبت و احترام من سوءاستفاده می کند.

نیاز به مدح و ستایش

 

مدح و ستایش

  • لَا تَحْسَبَنَّ الَّذِینَ یَفْرَحُونَ بِمَا أَتَوا وَّیُحِبُّونَ أَن یُحْمَدُوا بِمَا لَمْ یَفْعَلُوا؛ دوست دارند در برابر کار ( نیکی ) که انجام نداده اند مورد ستایش قرار گیرند.آل عمران آیه ۱۸۸

برخی افراد خود بزرگ بین، بدون داشتن موفقیت های چشمگیر، فضائل اخلاقی و بدون انجام کارهای خیرخواهانه، دوست دارند تا دیگران به تعریف و تمجید آنها بپردازند؛ درواقع می خواهند مورد تایید همگان قرار گیرند.

غرور

  • وَخُلِقَ الْإِنسَانُ ضَعِیفًا؛ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻧﺎﺗﻮﺍ ﺁﻓﺮﻳﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .نساء آیه ۲۸

بدون شک انسان موجودی اجتماعی و نیازمند است و در محیط های مختلف نظیر منزل، محل کار، تکمیل پروژه درسی وغیره به کمک دیگران نیازمند است.

بااینحال برخی از مردم تمایلی به درخواست کمک ندارند و آنرا نوعی ضعف، بی کفایتی و عار تصور می کنند، در نتیجه به هنگام نیاز در رنج و سختی باقی می مانند.

  • هیچ انسانی به اندازه ی کافی قدرتمند نیست که به کمک دیگران نیاز نداشته باشد.کاسر چاوز

یقیناً وجود عزت نفس خوب است اما نباید در این امر زیاده روی کرد، درخواست کمک از عزت نفس شما نمی کاهد، و بمعنای ضعف و بی کفایتی نیست.

پیشرفت های بزرگ دنیا حاصل همکاری و مساعدت های گروهی است؛ بنابراین زیاد به خود سخت نگیرید و اگر در منزل، محل کار، مدرسه وغیره در کاری به مانعی برخورد کردید، می توانید از راهنمایی ویا مساعدت های فیزیکی و مالی نزدیکان بهره گیرید.

  • به اندازه ی کافی شجاع باش، تا بتوانی به تنهایی روی پاهای خود ایستادگی کنی و به اندازه ی کافی باهوش باش که بدانی چه زمانی به کمک نیازمندی، و به اندازه ی کافی شجاع باش تا بتوانی درخواست کمک کنی. نقل قول

 

فخر فروشی و مباهات

فخر فروشی

  • فَلَا تُزَکُّوا أَنفُسَکُمْ؛ خویشتن را به پاکی و پیراستگی نستایید.نجم آیه ۳۲

فخر فروشی از میوه های مسموم خود بزرگ بینی است. در علم روانشناسی فخرفروشی نوعی اختلال روانی بشمار می آید، که تحت عنوان "اختلال روانی خودشیفته یا نارسیسم" و "اختلال روانی شخصیت نمایشی" طبقه بندی می شود. این افراد به دو دسته تقسیم می شوند.

حرکات مضحکانه و آزار دهنده متکبرین

تکبر

امام کاظم علیه السلام : لِأَنَّ اللَّهَ جَعَلَ التَّوَاضُعَ آلَهَ الْعَقْلِ وَ جَعَلَ التَّکَبُّرَ مِنْ آلَهِ الْجَهْل‏؛ خداوند متعال، تواضع را وسیله عقل و تکبر را وسیله جهل قرار داده است.تحف العقول ص ۳۹۶

در این بخش قصد داریم چندین نمونه از متداول ترین حرکات نمایشی افراد خود بزرگ بین متکبر را بررسی کنیم.

تواضع و فروتنی در مقابل متکبرین و فخر فروشان

تواضع

  • آدم وقتی فقیر می شود، خوبی هایش هم حقیر می شوند؛ اما کسی که زر دارد یا زور، عیب هایش هنر دیده می شوند و چرندیاتش هم حرف حسابی به حساب می آیند.دکتر علی شریعتی

ارزش انسان به شرافت، انسانیت و فضائل اخلاقی اوست، و نه به ثروت، قدرت و جاه و مقام؛ چه بسیار افراد ثروتمند و قدرتمندی که از انسانیت و فضائل اخلاقی بی بهره هستند.

خود بزرگ بینی

الإمامُ علیٌّ علیه السلام : مَن تَکَبَّرَ علَى النّاسِ ذَلّ؛ هر که بر مردم بزرگى فروشد، خوار شود.بحار الأنوار : 77/235/3

برخی از مردم با افراد هم سطح و بالاتر از خود بطور محترمانه و درست رفتار می کنند، اما