فخر فروشی و مباهات

• فَلَا تُزَکُّوا أَنفُسَکُمْ؛ خویشتن را به پاکی و پیراستگی نستایید.نجم آیه ۳۲

فخر فروشی از میوه های مسموم خود بزرگ بینی است. در علم روانشناسی فخرفروشی نوعی اختلال روانی بشمار می آید، که تحت عنوان "اختلال روانی خودشیفته یا نارسیسم" و "اختلال روانی شخصیت نمایشی" طبقه بندی می شود. این افراد به دو دسته تقسیم می شوند.

دسته ی اول

این افراد کسانی هستند که دارای ثروت و مکنت، سطوح علمی ممتاز یا جاه و مقام هستند؛ این افراد بهنگام نشستن در مجالس و مهمانی ها به تعریف و تمجید از شخصیت و موفقیت های خود می پردازند و بطور مداوم از واژه ی "من و من" استفاده می کنند.

دسته دوم

• الإمامُ الصّادقُ علیه السلام : ما مِن رَجُلٍ تَکَبَّرَ أو تَجَبَّرَ إلا لِذِلَّةٍ وَجَدَها فی نفسِهِ؛ هیچ مردى تکبّر یا گردن فرازى نکرد، مگر به سبب احساس خوارى و حقارتى که در خود یافت.الکافی : 2/312/17

این افراد به مراتب بدتر از دسته ی اول هستند، چرا که این افراد نه ثروتی دارند، نه زیبایی، نه جاه و مقامی و نه موفقیت چشمگیری؛ آنها بسبب حقارتی که در وجود خود می ببینند، با دروغ پردازی، خالی بندی و لاف زنی برای خود فضیلت تراشی می کنند تا به اصطلاح جلوی دیگران کم نیاورند و حقیر نشوند.

• امام على علیه السلام : لا حُمقَ أعظَمُ مِن الفَخرِ؛ حماقتى بزرگتر از فخر فروشى نیست.غرر الحکم : ۱۰۶۵۵

فخر فروشی حماقت محض است، چرا که این افراد گمان می کنند با فخر فروشی خود را بزرگ جلوه می دهند و محبوب دلها می شوند، اما دقیقا همیشه عکس این قضیه روی می دهد؛ این افراد در نظر همگان پست و حقیر جلوه می کنند. بعبارتی دیگری فخر فروشی مساوی است با حقارت و کوچکی.

• امام على علیه السلام : الافتِخارُ مِن صِغَرِ الأقدارِ؛ فخر فروشى، از بى مقدارى است.غرر الحکم : ۲۲۰۱