خود بزرگ بینی
- يكشنبه, ۲۹ دی ۱۳۹۸، ۰۹:۰۱ ب.ظ
- ۰ نظر
- الامام علی علیه السلام : شرُّ آفاتِ العقلِ الکِبْرُ؛ بدترین آفتِ عقل، خود بزرگ بینى است.غرر الحکم : 5752
خود بزرگ بینی، تصوری خطرناک و ناپسند می باشد، که منشاء بسیاری از عادات ناسالم هست.
خود بزرگ بینی چیست؟
خود بزرگ بینی، یک احساس قلبی و درونی است. در این احساس، شخص خود را برتر از دیگران تصور می کند و مردم را کوچک و حقیر می پندارد.
خود بزرگ بینی در مرحله ی اولیه خود تنها بصورت احساس ایجاد می شود و در رفتار فرد بروز نمی کند. اما اگر به هر دلیلی جلوی این احساس خطرناک گرفته نشود، به تدریج درون روان انسان رشد می کند و به اشکال مختلفی نظیر اختلال خود شیفتگی/اختلال نمایشی/فخر فروشی و مباهات/ریاکاری و تظاهر/استهزاء و تمسخر دیگران وغیره پدیدار خواهد شد.
از مهمترین عوامل بروز احساس خود بزرگ بینی:
- زیبایی ظاهری
- ثروت فراوان
- جاه و مقام
- جایگاه خانوادگی
- علم و دانش
- ضریب هوشی بالا
- موفقیت های چشمگیر
- پیشرفت معنوی
- اقدامات خیرخواهانه
برخی افراد وقتی از لحاظ جاه و مقام ، ثروت ، علم و دانش، موفقیت، زیبایی وغیره در سطح بالایی قرار داشته باشند؛ خود را بهتر و بالاتر از دیگران می دانند و گمان می کنند دیگران در حد آنها نیستند.
- الإمامُ الصّادقُ علیه السلام : العاقِلُ لا یَستَخِفُّ بأحـدٍ؛ خردمند هیچ کس را خوار و کوچک نمى شمارد.تحف العقول : 320
گروه دیگری از مردم کم ظرفیت هنگامی که در معنویات پیشرفت می کنند و اقدامات خیرخواهانه انجام می دهند، دچار توهم خود بزرگ بینی می شوند و گمان می کنند که بقیه مردم بد هستند و هیچکس به خوبی و نیکوکاری آنها نیست.
- امام على علیه السلام :سَیِّئَةٌ تَسُوءُکَ خَیْرٌ عِنْدَ اللَّهِ مِنْ حَسَنَةٍ تُعْجِبُک؛ خطایی که باعث ناراحتی تو شود، نزد خداوند از کار نیکی که باعث خود بزرگ بینی تو شود بهتر است.نهج البلاغه (للصبحی صالح)، ص477
انسان خردمند می داند که زیبایی ظاهری، بمرور زمان پژمرده می شود؛ جاه و مقام برای مدت محدود باقی می ماند؛ علم و دانش نیز در سنین پیری، با زوال عقلی از دست می رود؛ چه بسا افراد ثروتمندی که مال و ثروت خود را از دست بدهند ؛ و چه بسا یک عمل بد، کل سابقه ی نیک فرد را بر باد بدهد؛ بنابراین هیچ دلیلی وجود ندارد که یک شخص خود را برتر و بزرگتر از دیگران بپندارد.
- الإمامُ زینُ العابدینَ علیه السلام : عَجَبا للمُتَکبِّرِ الفَخورِ الذی کانَ بالأمسِ نُطفَةً ثُمّ هُو غَدا جِیفَةٌ؛ شگفتا از متکبّر فخر فروش که دیروز نطفه اى بود و فردا مردارى است.الکافی : 2/328/1
